16-03-2018 | In het Regeerakkoord van Rutte III bleek onverwachts ruimte voor het thema onderwijs in het beleid voor ontwikkelingssamenwerking. Het nieuwe beleid is momenteel in de maak en de consultaties zijn in volle gang.

Consultatie onder maatschappelijke organisaties over onderwijs

Tegen de verwachting in bood het Regeerakkoord van Rutte III ruimte voor onderwijs in het ontwikkelingsbeleid. Minister Kaag bleek er tijdens de begrotingsbehandeling in november 2017 zelfs een warm voorstander van. En terwijl het beleid nog geschreven wordt, beloofde de Nederlandse afgevaardigde bij de Financieringsconferentie van het Global Partnership for Education op 2 februari 2018 aan de internationale gemeenschap om weer terug te komen als partner in onderwijs. Een steun in de rug voor partijen die zich richten op onderwijs in het Zuiden of dat willen gaan doen.

Nadat Nederland jarenlang een internationale voortrekkersrol had gespeeld in onderwijshulp, werd het thema onderwijs in de periode 2010-2013 vrijwel geheel uit het beleid geschrapt. Veel ontwikkelingsorganisaties hebben hun onderwijsactiviteiten eveneens beëindigd, andere hebben ze op een zijspoor aangehouden, ondergebracht bij andere thema’s of onder een andere noemer, en weer anderen zijn zich sterk blijven maken voor onderwijs.

Om een beeld te krijgen van de omvang en inhoud van die onderwijsactiviteiten, organiseerde het Ministerie van Buitenlandse Zaken op woensdag 14 maart een consulatie onder de Nederlandse NGO’s. Zo’n 25 organisaties hadden op de uitnodiging gereageerd en een korte omschrijving van hun onderwijsactiviteiten meegebracht.

Naast de inventarisatie wilde het ministerie in een open gesprek met de onderwijsexperts nieuwe ideeen opdoen voor het ontwikkelingsbeleid. Cornelius Hacking, Senior Beleidsmedewerker Onderwijs en Beleidscoördinerend Medewerker Civil Society bij het ministerie, leidde het gesprek en stelde voorop dat onderwijs niet de vooraanstaande plek in het OS-beleid zal krijgen die het vroeger had. Wel kan het mogelijk worden verbonden aan thema’s als migratie, beroepsonderwijs en aansluiting op de arbeidsmarkt, gezondheid, gender en/of onderwijs aan vluchtelingen en in fragiele situaties. Ook de rol die onderwijs speelt bij het wegnemen van ‘grondoorzaken’ van armoede, instabiliteit en onveiligheid zal waarschijnlijk benoemd worden.

Verder is inmiddels besloten dat bij het ministerie zelf twee mensen extra worden aanstelgesteld om de verbinding te leggen tussen onderwijs en de andere thema’s van het buitenlandse beleid, en dat voor de ambassades vijf lokale onderwijsexperts worden aangetrokken. Dat Nederland opnieuw gaat bijdragen aan het Global Partnership for Education is zeer waarschijnlijk.

De open vraag om ideeën die Cornelius voorlegde, leidde tot zeer uiteenlopende reacties: ‘zorgen dat de juiste experts worden ingeschakeld’, ‘inzetten op thema’s waar Nederland een toegevoegde waarde heeft’, ‘succesvolle projecten opschalen’, ‘nee, juist de lokale context als uitgangspunt blijven nemen’, ‘meer aandacht voor life skills’, ‘SRGR integreren in beroepsonderwijs’, ‘versterken van maatschappelijk middenveld in de partnerlanden’ waren enkele van de suggesties.

Een punt waar iedereen het over eens was: goed om met elkaar in contact te blijven en uit te zoeken hoe we onze kennis het beste kunnen uitwisselen, zowel onderling als met het ministerie. GCE-NL, die samen met Edukans betrokken is geweest bij de voorbereiding van de consultatie, is een van de partijen die daarbij een rol kan spelen.

De beleidsnota zal medio mei worden voorgelegd aan de Tweede Kamer.

Lees hier hoe onderwijs in de jaren 2010-2013 uit de agenda voor ontwikkelingssamenwerking is verdwenen


Openbare consulatie

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft ook een publieke consulatie geopend: “Nederland heeft baat bij een stabiele, veilige en duurzame wereld om ons heen. Daarom is een actief internationaal beleid een nationaal belang. Buitenlandse handel en investeringen zijn goed voor onze welvaart. Internationale ontwikkelingen beïnvloeden onze samenleving. Door middel van ontwikkelingssamenwerking willen wij ervoor zorgen dat extreme armoede vermindert en een veiliger en duurzamere wereld. Een vernieuwd beleid speelt in op de mondiale trends die Nederland en de wereld raken”.

Deelname aan de consulatie staat nog open tot 22 maart. Een goede gelegenheid om het belang van onderwijs te onderstrepen.

Klik hier voor de publieksconsultatie